39 rocznica wprowadzenia stanu wojennego w Polsce 1981 - 1983 PAMIĘTAMY
W niedzielę 13 grudnia będziemy obchodzić 39
rocznicę wprowadzenia w Polce stanu wojennego, uznawanego za jedno z
najdramatyczniejszych wydarzeń w powojennej historii Polski. Co się wtedy
wydarzyło? Dlaczego do tego doszło? W jaki sposób ten dzień zmienił Polskę?
Niektórzy z Was, zwłaszcza
starsi, zapewne znają tę historię bądź to z relacji rodziców, dziadków czy też
z lekcji historii. Warto jednak przypomnieć najważniejsze fakty z tamtych dni.
W przeddzień tego smutnego
wydarzenia sytuacja w naszym kraju była bardzo trudna. Pogłębiający się kryzys
gospodarczy oraz narastające niezadowolenie społeczeństwa w stosunku do
komunistycznych władz państwa. Wszystko to doprowadziło do powstania w 1980
roku ogólnopolskiego związku zawodowego „Solidarność”, który w ciągu 16
miesięcy legalnego działania stał się potężnym ruchem społecznym mocno
wykraczającym poza funkcję tylko związku zawodowego. W praktyce realizował
cele, których państwo komunistyczne nie chciało realizować lub nie mogło.
Stawał się on dla Polaków nadzieją na niepodległość, na normalność, ale także
dawał im wolne słowo w postaci nieocenzurowanej prasy. Dawał możliwość wymiany
zdań, wywierał wpływ na rządzących. Budząca się w Polakach chęć zmiany
wywoływała coraz większy niepokój reżimowej władzy.
W nocy z 12 na 13 grudnia 1981
r. na polecenie generała Wojciecha
Jaruzelskiego, pełniącego wówczas funkcje premiera, ministra obrony narodowej
oraz pierwszego sekretarza Komitetu Centralnego PZPR, został wprowadzony
(niezgodnie z ówczesną konstytucją) stan wojenny na terenie Polskiej
Rzeczypospolitej Ludowej.
Rankiem 13 grudnia większość Polaków zaskoczona i przerażona wysłuchała nadawanego co pół godziny w radiu i telewizji przemówienia generała, w którym ogłosił on m.in. przejęcie władzy przez Wojskową Radę Ocalenia Narodowego (WRON). W całym kraju wyłączono telefony. Zaś telewizja i radio nadawało muzykę poważną. Na ulicach pojawiły się wozy opancerzone i czołgi. Wprowadzono godzinę milicyjną od 22.00 do 6.00 (zmienioną później na 23.00-5.00).
Większość działaczy NSZZ „Solidarność” została zatrzymana i przewieziona do specjalnie w tym celu przygotowanych ośrodków odosobnienia. W ciągu kilku tygodni internowano blisko 10 tysięcy ludzi. Wśród nich prawie 2 tysiące zameldowanych na terenie ówczesnego województwa katowickiego. Zawieszona została działalność wszystkich stowarzyszeń i organizacji społecznych, w tym NSZZ „Solidarność”.
Sprzeciwiając się wprowadzeniu stanu wojennego, w blisko 50 zakładach pracy robotnicy zastrajkowali lub próbowali zorganizować protesty. Najwięcej ich odnotowano na Górnym Śląsku i w Zagłębiu Dąbrowskim. Strajkujący domagali się nie tylko zniesienia stanu wojennego, lecz także uwolnienia internowanych, przestrzegania porozumień sierpniowych oraz przywrócenia działalności NSZZ „Solidarność”. Władza nie zamierzała jednak negocjować. Podczas pierwszych dni stanu wojennego siły milicyjne i wojskowe z użyciem broni palnej, środków chemicznych, armatek wodnych, czołgów oraz wozów bojowych spacyfikowały 12 strajkujących zakładów pracy, w tym kopalnię Wujek w Katowicach. Krwawe stłumienie górniczego protestu, w którym zginęło 9 górników, stało się najtragiczniejszym symbolem stanu wojennego.
źródło Wikipedia
Stan wojenny został zawieszony 22 lipca 1983 roku. Przyniósł on tysiącom osób i ich rodzinom wielkie cierpienia:- izolację w obozach internowania, uwięzienie, pozbawienie pracy i inne represje. Dziesiątki niewinnych ludzi straciło życie. Miliony Polaków na wiele lat pozbawiono nadziei na demokratyczne przemiany.
źródło: "Dziewięciu z Wujka" Autor Robert Ciupa i Sebastian Reńca